شانسهای اول تا ششم کسب جایزه نوبل ادبیات 2017Reviewed by محمدهادی علیپورمطلق on Sep 28Rating:
به وصیت آلفرد نوبل از سال ۱۹۰۱ تا کنون تقریبا هر ساله جایزه نوبل در ۵ زمینه (ادبیات، صلح، شیمی، فیزیک و روانشناسی/سلامت) به اندیشمندان بزرگ جهان اهدا میگردد. روند انتخاب برگزیدگان هرسال از شهریور سال قبل آغاز گردیده و برگزیدگان در نیمه دوم مهرماه (اوایل آگوست) معرفی میشوند و در نهایت در انتهای سال میلادی جشنی به برای تقدیر از آنها برگزار میگردد.
از میان ۵ زمینه نام برده شده جایز نوبل ادبیات از جایگاه ویژهای نزد مردم برخوردار است زیرا تقریبا تمامی مردم جهان با فعالیتها و آثار برگزیدگان و کاندیدهای این جایزه از قبل آشنا میباشند و همچنین دوست دارند که نویسنده محبوبشان این جایزه را کسب نماید.
از طرفی نیز در مدت بسیار کمی پس از معرفی شخص برگزیده تقریبا تمامی آثار وی به زبانهای مختلف ترجمه میشود و علاقهمندان به مطالعه در تمامی جهان با آثار شخص برنده جایزه نوبل ادبیات آشنا میگردند.
البته نا گفته نماند که فعالیتها و رایزنیهای انجام شده در کمیته انتخاب کننده برگزیدهگان تا مدت ۵۰ سال افشاء نمیگردد و معیارهای مد نظر این کمیته که متشکل از نویسندگان مشهور جهان است مخفی باقی میماند. و همچنین برخی اوقات معرفی نویسندگان کمتر مشهور منجر به شگفتی میگردد. هر ساله گمانهزنیهایی در خصوص اینکه چه کسی جایزه نوبل ادبیات را خواهد برد مطرح میشود که یکی از مشهور ترین آنها متعلق به سایت لدبروکس است. در اینجا اشخاصی که از منظر این گمانهزنی احتمال کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۶ را دارند را به طور مختصر معرفی مینماییم:
هاروکی موراکامی به اعتقاد اکثر صاحبنظران اولین گزینه پیشبینیها برای کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۶ میباشد. در چند سال گذشته همواره با نزدیک شدن به زمان اعلام نتایج اسم هاروکی موراکامی نیز بیش از پیش به عنوان یکی از گزینههای احتمالی به گوش میخورد. رمانهای وی در تمامی دنیا مطالعه میشود. هاروکی موراکامی با سبک خاص نوشتار و آمیختن سنتهای جامعهای که به آن تعلق دارد (ژاپن) با فرهنگ غربی توانسته نوشتههای دلنشین و زیبا خلق کند که از جمله معروفترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
تعقیب گوسفند وحشی (۱۹۸۲)، سرزمین عجایب بیرحمی و ته دنیا (۱۹۸۵)، جنگل نروژی (۱۹۸۷)، رقص رقص رقص (۱۹۸۸)، جنوب مرز غرب خورشید (۱۹۹۲)، سرگذشت پرنده کوکی (۱۹۹۴)، دلدار اسپوتنیک (۱۹۹۹)، کافکا در کرانه (۲۰۰۲)، پس لرزه (۲۰۰۲)، پس از تاریکی (۲۰۰۴)، کتابخانه عجیب (۲۰۰۵)، دیدن دختر صددرصد دلخواه در صبح زیبای ماه آوریل (۲۰۰۹)، ۱Q84 یک کیو هشتاد و چهار(۲۰۱۰)، سوکورو تازاکی بیرنگ و سالهای زیارتش (۲۰۱۳).
2. آدونیس
علی احمد سعید إسبر نام اصلی آدونیس شاعر پر آوازه سوری میباشد که شعرهای زیبا و مهمی را در طی دوران حرفهای خود سروده است. وی به دلیل اظهارات و عقاید خود در رابطه با سیاست سالهای زیادی را در حبس به سر برده و در نهایت به فرانسه تبعید شده است. آدونیس یکی از معدود شاعرانی است که نام وی به عنوان گزینه احتمالی کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۶ مطرح میباشد. البته وی در سالهای گذشته نیز یکی از گزینههای احتمالی بوده، اما برخی معتقدند که به دلیل جانبداری بیشتر کمیته سوئدی از نویسندگان و شاعران اروپایی وی از کسب این جایزه محروم مانده است. از جمله مهمترین کتابها و مجموعه اشعار وی که در ایران نیز به چاپ رسیدهاند میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
آب به تنهایی پاسخ تشنگی نیست، اوهام نوگرایی در شعر امروز ما، این است نام من، مرد آذرخش و موج : کوتاهسرايیهای ادونيس، لمس کردن روشنایی،کارنامهی باد، ستارهها در دست، پیشگویی کن ای نابینا،برگهایی در باد، بالشها سر به جنون برداشتهاند، این است نام من.
فیلیپ راث نیز همواره نامش به عنوان یکی از گزینههای اخذ جایزه نوبل مطرح میباشد. فیلیپ راث از نویسندگان بهنام امروز آمریکا است. او اولین بار با انتشار رمان کوتاه خداحافط کلمبوس و پنج داستان کوتاه مورد توجه رسانهها و جوامع ادبی قرار گرفت. او یکی از نویسندگان آمریکایی است که در طول عمر خود موفق به کسب جوایز زیادی شده است از این جمله جایزههای معتبر من بوکر و پولیتزر و همچنین جایزه ملی حلقه منتقدان کتاب، جایزه فاکنر، جایزه فرانتس کافکا و جایزه پرنس آستوریاس هستند. آثار راث در ایران نیز با استقبال خوانندگان مطرح گردیدهاند. وی نیز یکی از گزینههای اصلی کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۶ میباشد. از جمله آثار وی که در ایران نیز به چاپ رسیده اند به شرح زیر میباشد:
ارباب انتقام (۲۰۱۰)، افول (۲۰۰۹)، الی متعصب (۱۹۵۹)، خشم (۲۰۰۸)، رئیسجمهور ما (۱۹۷۱)، زندگی بیدغدغهی آمریکایی (۱۹۹۸)، زنگار بشر (۲۰۰۰)، زوکرمن رهیده از بند (۱۹۸۱)، شوهر کمونیست من (۱۹۹۸)، یکی مثل همه (۲۰۰۶)، زندگی من به عنوان یک مرد (۱۹۹۳).
4. نگوگی وا تیونگو
علی رغم اینکه کمتر کسی در ایران و شاید در دنیا با کتابهای نگوگی وا تیونگو آشنا است؛ همانند چند سال اخیر نام این نویسنده کنیایی ساکن امریکا جزو یکی از احتمالهای قوی برای کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۶ میباشد. وی که به خاطر نظرات و کتابهای انتقادی نسبت به حکومت کنیا سالها در حبس و تبعید بوده است و در نهایت در آمریکا اقامت گزیده است و هماکنون در دانشگاههای این کشور مشغول به تدریس میباشد. وی در زمینه نوشتن نمایشنامه و رمان فعالیت میکند. از جمله کتابهای نگوگی وا تیونگو میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
زاهد سیاه (۱۹۶۳)، هروقت دلم بخواهد ازدواج میکنم/با هرکسی دلم بخواهد ازدواج مکنم (۱۹۷۷)، گریه نکن بچه (۱۹۸۷)، شیطان بر صلیب (۱۹۸۰)، ارباب کلاغها (۲۰۰۴)، رؤیا در زمان جنگ (۲۰۱۰) و در خانه مترجم: خاطرات (۲۰۱۲) اشاره کرد.
5. اسماعیل کاداره
اسماعیل کاداره شاعر، نویسنده و روزنامهنگار و شاخصترین چهره ادبی آلبانی از سال ۱۹۶۰ تا کنون میباشد که به دلایل سیاسی از کشورش اخراج گشته است و هم اکنون در فرانسه زندگی میکند. وی تا قبل از انتشار اولین رمانش بر روی سرودن شعر تمرکز داشت و پس از موفقیت چشمگیر کتاب اولش با عنوان ژنرال ارتش مرده در دنیا بود که پا به عرصه نویسندگی گذاشت. وی نیز به عنوان از نظر کارشناسان جزو افرادی است که شانس کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۶ را دارد. از جمه مهمترین کتابهای اسماعیل کاداره میتوان به آوریل شکسته، رویدادهای شهر سنگی، کنسرت در پایان زمستان و چه کسی دورونتین را باز آورد؟ اشاره نمود که عمدتا توسط نشر مرکز چاپ و منتشر گردیدهاند.
6. خاویر ماریاس
خاویر ماریاس نویسنده اهل مادرید اسپانیا میباشد که در آغاز به دلیل ترجمههای بسیار روان و دلنشینی که از آثار بزرگانی چون جان آپدایک، توماس هاردی، جوزف کنراد، ولادیمیر ناباکوف، ویلیام فاکنر، رودیارد کیپلینگ، هنری جیمز، رابرت لویی استیونسن و ویلیام شکسپیر به زبان اسپانیایی داشت مورد توجه قرار گرفت. البته نا گفته نماند که وی کار نوشتن داستان کوتاه را نیز از ۱۴ سالگی آغاز کرده بود و در ۱۷ سالگی موفق شد اولین رمان خود را منتشر کند. در سایت لدبروکس وی با احتمال ۱ از ۱۶ جزو ۶ نفری قلمداد شده که شانس کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۶ را دارد. از جمله آثار معروف وی عبارتند از: هنگامی که زنان خوابند، بشروع بد، مرد است و احساسش، قلبی به این سپیدی، خیانت برادر همخون، .